Son yıllarda, hac ibadeti için Suudi Arabistan’a gitmek isteyenlerin sayısında önemli bir artış yaşanıyor. 2023 yılı itibarıyla, dini vazifelerini yerine getirme amacıyla Suudi Arabistan’a gelen ziyaretçilerin karşılaştığı "izinsiz hac" gerekçeleri dikkat çekici boyutlara ulaştı. 75 binden fazla kişi, gerekli izin belgelerini sağlamadığı için geri gönderildi. Peki, bu durumun arka planındaki sebepler neler? Hac ibadeti ve bu ibadeti gerçekleştirmek için gereken formaliteler hakkında bilinmesi gereken detayları gelin birlikte inceleyelim.
Hac ibadeti, İslam’ın beş temel şartından biri olup, her yıl milyonlarca Müslüman’ın katıldığı bir faaliyet. Suudi Arabistan, hac mevsiminde her yıl belirli bir kontenjan belirliyor ve bu kontenjan, dünyanın dört bir yanından gelen Müslümanların hac ibadetlerini gerçekleştirebilmeleri için büyük bir öneme sahip. Hac için seyahat edenlerin, özellikle COVID-19 sonrası dönemde, belirli sağlık ve güvenlik standartlarına uymaları gerekmektedir. Suudi Arabistan, hacı adaylarından sadece ruhsatlanmış turizm ajansları aracılığıyla gidilmesini istemektedir.
Bu durum, izinsiz hac ibadetine giriş yapmanın önüne geçmek için alınmış bir önlem. 75 binden fazla kişinin geri gönderilmesi, bu önlemlerin ne kadar etkili olduğunu ortaya koyuyor. İzni olmayanların Suudi Arabistan’a girişleri yasaklanıyor ve bu kişilere çeşitli yaptırımlar uygulanabiliyor. Özellikle, seyahatten önce gerekli olan tüm belgelerin eksiksiz sunulması gerektiği bilgisinin, hacı adayları arasında yeterince yaygın olmaması, böyle bir sorunun ortaya çıkmasının nedenlerinden biri olarak gösteriliyor.
Geri gönderilen 75 bin kişinin durumu, hac dönüşlerinde veya hac hazırlıkları sırasında karşılaştıkları sıkıntıların artmasına yol açtı. Birçok kişi, uçuşlarda yaşanan iptallerden veya seyahat planlarındaki aksamalar nedeniyle, tekrar geri dönüş için maddi olarak zor duruma düştü. Bu durum, sadece bireyler üzerinde değil, aynı zamanda hac organizasyonları ve seyahat acenteleri üzerinde de olumsuz etkilere sebep oldu. Turizmciler, her yıl yüz binlerce hacı adayı için ciddi bir döviz girdisi sağlarken, bu tür gecikmeler ve sorunlar, sektördeki güveni zedeler nitelikte.
Öte yandan, yaşanan bu durum, Suudi Arabistan’ın hac organizasyonlarını ne kadar sıkı bir şekilde denetlediğini gözler önüne seriyor. Devlet, hacı adaylarının güvenliğini sağlamak ve gerekli sağlık prosedürlerine riayet edilmesini temin etmek amacıyla bu tür uygulamalara yöneliyor. Ancak, yoğun hac dönemlerinde böyle büyük sayıda insanın geri gönderilmesi, hem uluslararası kamuoyunda hem de İslam dünyasında çeşitli tartışmalara yol açtı. Hacı adaylarının, bu süreçte yaşadıkları sorunlar ve geri gönderilmeleri sonucunda karşılaştıkları maddi ve manevi kayıplar, bu konunun hassasiyetini bir kez daha gündeme taşıdı.
Sonuç olarak, izinsiz hac gerekçesiyle geri gönderilen 75 bin kişinin durumu, hem bireyler hem de hac organizasyonları açısından ciddi bir sorun olarak değerlendiriliyor. Hac ibadetinin yerine getirilebilmesi için başvurulması gereken prosedürlerin, çekincelerin ve olası mağduriyetlerin önceden ele alınması gerektiği açık. Bu süreçte, hacı adaylarının bilinçlendirilmesi ve gerekli izinlerin alınması için daha fazla bilgilendirici çalışmalara ihtiyaç duyuluyor. Hac ibadeti, inananlar için büyük bir ruhsal deneyimdir ve bu deneyimin sağlıklı bir şekilde yaşanabilmesi için gereken her türlü önlemin alınması, dini olarak da büyük bir sorumluluktur.